بزرگترین وبلاگ عکس جالب و خواندنی

کلیسای استپانوس مقدس در دژی استوار واقع شده و به مجموعه بناهایموجود در این دژ وانگ استپانوس مقدس یا وانگ ماقاراتمی گویند، این وانگ مانند سایر وانگهای ارمنیان محلاجتماع طلاب ،خطاطان و خوشنویسان و تذهیب کاران ،نویسندگان،فلاسفه و مورخین و دانشمندان بوده است.
 


 کلیسای سنت استپانوس
 
تاریخ دقیق تاسیس کلیسای سنت استپانوس کاملا مشخص نیست ولی محققین حدس می زنند بین قرنهای هفتم تا نهم میلادی این کلیسا بنا شدهباشد.کلیسای سن استپانوس، یا کلیسای استفانوس مقدس دومین کلیسایمهم ارامنه ایران است که از نظر اهمیت بعد از قرهکلیسا قرارمیگیرد. این بنا در استان آذربایجان شرقی در ?? کیلومتری غرب شهرجلفا و در فاصله ? کیلومتری کرانه جنوبی رودخانه ارس در محلی به نامقزل وانک (صومعه سرخ) واقع شده است.
محوطه این کلیسا  در دل مناطق کوهستانی و سرسبز بی نظیر شهرستانمرزی جلفا و جمهوری آذربایجان واقع شده است و کمترین کسی را می توانیافت که به این جلفا بیاید ولی از این بنای تاریخی بسیار ارزشمندبازدید نکند.
 


  کلیسای سنت استپانوس
 
 کلیسای سنت استپانوس در26 کیلومتری غرب جلفای ارس در محلیبه نام قریه قزل وانگ(صومعه قرمز) در نردیکترین روستای دره شامواقع شده است، سابقا راه کوهستانی مالرو داشت و از سال1350 راه ماشینو هموار آن ساخته شده و چون در دامنه رشته کوههای ماقارات قرارگرفته به آن عبارت ماقارات سنت استپانوس نیز اطلاق میشود.
 

  کلیسای سنت استپانوس
 
 این کلیسا در سده نهم میلادی ساخته شده است ولی به علت زلزلهدچار آسیبهای جدی شده بود که در دوران صفویه مورد مرمت و بازسازیقرار گرفت. این اثر در تاریخ ?? اسفند ???? با شماره? ثبت ???بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست. کلیه محوطه کلیسا درقلب کوه ها و در میان طبیعت سبز منطقه مرزی جلفا و جمهوری آذربایجانقرار گرفتهاست.
 

  کلیسای سنت استپانوس
 
 این کلیسا مورد احترام تمام مسیحیان و تقریبا تمامی ادیان استاما در واقع به شاخه مسیحیان گریگوری (پیروانگریگور روشنگر) که ساکن ارمنستان هستند تعلق دارد. دریک روز از سال هزاران نفر از ارمنیان در این نقطه گرد هم میآیندتا ضمن زیارت، مراسم و مناسک خاص خود را بهجای آورند.
 
سنت استپانوس برگرفته شده از نام استپانوس ( یا هماناستفان در زبان ارمنی) شهید اول راه مسیحیت است و در اغلب کشورهایجهان کلیساهای متعددی با همین نام وجود دارد. همچنین به دلیلمتروکه بودن محل، به خارابا کلیسا نیز شهرت دارد. سنت استپانوسیا سنت استفان اولین شهید راه مسیحیت است که در ?? دسامبر سال ??میلادی در اورشلیم توسط یهودیان سنگسار شد. درباره تاریخ بنایکلیسا، اظهارات گوناگونی ابراز شدهاست.
 

  کلیسای سنت استپانوس
 
عدهای آن را از بناهای اوائل مسیحیت، میدانند برخی چون تاورنیهبنای آن را به دوره صفویه نسبت میدهند. در حالی که شیوه معماری بنا،مصالح ساختمانی و تزئینات مفصل و زیبای آن مؤید این مطلب است که کلیساهمانند و هم زمان با کلیساهائی چون طاطائوس در بین قرنچهارم تا ششم هجری (دهم تا دوازدهم میلادی) ساخته شدهاست و سبکمعماری آن تلفیقی از شیوههای مختلف معماری اورارتو، اشکانی و رومی استکه بعد از به وجود آمدن بناهای شگرف سنتاچمیادیزین، طاطائوسو آختامار و سنت استپانوس به شیوه معماری ارمنی شهرت یافت.
 

  کلیسای سنت استپانوس
 
این کلیسا در محوطهای محصور از درختان و دره سرسبزی واقع شده و حصارسنگی که بنا را احاطه نموده بارویی است بلند با هفت برجنگهبانی و پنج پشت استوانهای سنگی مانند دژهایمستحکم دوره ساسانی و قرون اولیه اسلام. دروازه این بارو در وسط دیوارغربی تعبیه شده و دارای دری چوبی وآهن کوبی شدهاست.
در پایههای طرفین و طاق جناغی آن سنگ تراش با حجاریهای ظریفبهکار رفته و نقش برجستهای از مریم و کودکی عیسی در پیشانیطاقنمای آن بهچشم میخورد. این کلیسا دارای سه ساختمان اصلی ومشخص و همچنین قسمتهای فرعی مختلفی است.
 
سه قسمت اصلی عبارتند از :
نماز خانه اصلی، اجاق دانیال، برج ناقوس. نمازخانه در زمینی به ابعاد?? در ?? متر بنا شدهاست.
در ورودی منبتکاری با تزئینات بسیار زیبای آن در وسط ضلع غربی تعبیهشده و از آثار نفیس اوایل دوره قاجاریه و احتمالاَ زمان عباس میرزاالسلطنه فرزند فتحعلیشاه بهشماره میآید. حجاری پایهها و طاقنماهاو نیمستونها و زنجیرههای جوانب و مقرنسکاریها و تزئینات طاق سردر بهقدری بدیع است که بی شک از شاهکارهای هنر حجاری محسوب میشود.
 

  کلیسای سنت استپانوس

نقش برجستههایی از حواریون و قدیسین و فرشتگان بر پیشانیطاقنماهای اضلاع شانزده گانه گریوگنبد که در حقیقتپاطاق گنبد زیبای نمازخانه کلیسا محسوب میشود مشاهدهمیگردد، پوشش این گنبد به صورت هرمی با سبک خیاری سی ودو پهلوئی است که بر روی یک پلان ستاره شکل شانزدهپرقرار دارد. داخل طاقنماهای گریوگنبد یک در میانپنجرهای تعبیه شده که طاق هلالی تودر توئی دارد و بالاتر ازپنجره، تصویر برجسته یکی از حواریون در داخل قابی چهارگوش نمای بیرونی آن را زینت میدهد.

کتیبهای از سنگ ماسهای سرخ رنگ بهخط نستعلیق بر بالای درورودی و زیر طاق مدخل کلیسا بهچشم میخورد که مورخ به سال ????هجری قمری مبنی بر خرید قریه دره شام جلفا توسط عباس میرزا نابالسلطنه فرزند فتحعلی شاه از مجبعلی بیگ نخجوانی به مبلغ سیصدتومان و وقف آن به کلیسای سنت استپانوس است.
 

  کلیسای سنت استپانوس
 
 فضای داخل کلیسا به صورت صلیب (باسلیکا) میباشد که از سه قسمتایوان نمازخانه و محراب تشکیل شدهاست. ایوان بر روی دو ستون و دونیمستون قرار گرفته در پشت آن و زیر گنبد اصلینمازخانه کلیسا واقع شدهاست. گوشههای مقرنس پاطاق گنبددارای تصاویری رنگی است که شیوه نقاشهای مذهبی قرن ?? و ??میلادی را به یاد میآورد. محراب در جانب شرقی نمازخانه قرارگرفته که ?? سانتیمتر از کف نمازگاه بلندتر است. ازارهمحراب از سنگ مرمر است و بالای این ازارهها را هفت طاقنمای جناعیدو طبقه زینت میدهد.
 
از جمله تزئینات شگرف درون معبد سه نمازگاه سنگیانفرادی با حجاریهای زیباست یکی از این نمازگاهها را در وسطمحراب قرار دادهاند و دو تای دیگر در طرفین شمالی و جنوبی ونمازخانه بزرگ و در محاذات همدیگر قرار گرفتهاند. ایننمازگاهها از آثار دوره قاجار به حساب میآیند. بر روی ایوان دوطبقهای متصل به دیوار جنوبی کلیسا قرار گرفته و دارای گنبدیهرمی شکل هشت ضلعی است که بر روی هشت ستون استوانهای از سنگ سرخبا سرستونهای زیبا استوار گردیدهاست.
 

  کلیسای سنت استپانوس
 
این برج در زمان عباس میرزا نایب السلطنه مرمت شدهاست. پیشانیطاقهای بین این ستونها که پا طاق گنبد برج محسوب میشوند، بانقوش برجسته فرشته، صلیب، ترنج، ستاره و گل هشت پر زینتیافته و در سطح ایوان برج، قبوری از بزرگان آیین دین مسیح بهچشم میخورد و در دیوار ضلع شمالی این برج که بخشی از دیوار جنوبیکلیسا نیز بشمار میآید، تصاویر بر جستهای از مریم مقدس و عیسای مسیحمشاهده میشود.
 

  کلیسای سنت استپانوس
 
در صحن این برج، تعدادی قبر بهچشم میخورد که گفته میشودمتعلق به افراد سرشناس و بزرگ مسیحی است. همچنین گویاناقوس برج توسط ایتالیاییها برای مرمت برده شده اما برگشت دادهنشدهاست. تالاری است متصل به دیوار شمالی کلیسا که ? متر عرض و نزدیکبه ?? متر طول دارد و به سه قسمت مساوی تقسیم میشود:
?- اجاق دانیال که به وسیله دیوار از تالار جدا شده و بهنام دانیال از قدیسین قرن پنجم میلادی معروف است
?- تالار اجتماعات در وسط قرار گرفتهاست

?- محل غسل تعمید در انتهای شرقی تالار واقع است که در آن سکویبلندی به چشم میخورد که میز سنگی غسل تعمید در وسط آن نهادهشدهاست.
مدرسه مذهبی یا دیری در کنار کلیسا وجود دارد که قدمت آن را به بیش از??? سال پیش نسبت میدهند. که در چهار طرف آن اتاقهایی وجودداشته که طبقه فوقانی آن جهت استراحت مسافرین و زائرین و طبقه زیرینمحل اصطبل چهار پایان آنان بودهاست. این دیر فعلاً در دستتعمیر است. درباره تاریخ بنای این کلیسا که یکی از شاهکارهای معماریاست. مطالب مختلفی نوشته شدهاست.

برخی بدون توجه به وقایع تاریخی و تاریخ تطور شیوههای معماری بنای آنرا تا نخستین سدههای مسیحیت پیش بردهاند در حالیکه شیوه بنا ومصالح ساختمانی و تزئینات هنری نشان میدهند که بنای این کلیسا همزمانبا کلیساهای آختارمار و طاطائوس احداث شدهاست. صدها سنگ نبشته بهزبان ارمنی در داخل و خارج بنا نصب شدهاست که اگر این سنگنبشتهها به زبان فارسی ترجمه گردد بانی و معمار و تاریخ بنایکلیسا حتی قسمتهایی از تاریخ اقوامی که در این سرزمین میزیستهاند.روشن خواهد شد.
 

  کلیسای سنت استپانوس
 
این بنای تاریخی به شماره ??? در فهرست آثار ملی ایران ثبتگردیده و به خاطر قدمت و سابقه تاریخی و مذهبی و شیوه معماریمنحصر به فرد آن در سال ???? همراه با کلیساهای دیگر در استانآذربایجان، در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. سازمان میراثفرهنگی و گردشگری کشور مجموعه سه کلیسای سنتاستپانوس، زور زور و قره کلیسا را به عنوان یک پرونده برایثبت در فهرست میراث جهانی به یونسکو ارائه داد.
 

 کلیسای سنت استپانوس

  کلیسای سنت استپانوس
 
در سال ???? میلادی سه کلیسا برای ثبت در یونسکو پیشنهادگردید که این کلیسا یکی از آنهاست. مراحل تشکیل پرونده اینبنای تاریخی در حال انجام است و روند بازسازی و مرمـّت کلیسا به اینمنظور انجام شد.

کلمات کلیدی :